Camping Bosveen in Klazienaveen, Zuidoost-Drenthe, is een aanrader. Klein, netjes, mooi gelegen en nog belangrijker: gerund door een geweldige beheerder/eigenaar die niets teveel is. Aan de details (ijsjes in de vriezer, de jeu de boulebaan, het kaartmateriaal dat klaarligt) merk je dat er over nagedacht is hoe gasten ontvangen willen worden. Bij aankomst word je meteen rondgeleid over de camping en weet je waar alles te vinden is. Alleen de camping is al een reden om nog eens terug te komen. Maar tot zover camping Bosveen.
Klazienaveen
In Zuidoost-Drenthe, tussen Klazienaveen en Zwartemeer, tegen de grens met Duitsland, ligt een uniek natuurgebied: het Bargerveen. Dat was de reden waarom we in het weekend van 14 en 15 mei op camping Bosveen terechtkwamen. Al een paar jaar stond het Bargerveen op ons verlanglijstje. Het is geen heel erg bekend natuurgebied, maar zo nu en dan is het in de publiciteit. Door de tentoonstelling Into Nature in 2021 bijvoorbeeld of de uitzending van Vroege Vogels van 30 april 2022. Toch merkten we dat de naam veel mensen niets zei. Wanneer ik zei dat we een lang weekend naar Klazienaveen zouden gaan, keken mensen toch wat glazig terug en de toelichting “Bargerveen” hielp niet erg.
Bourtangermoeras
Het Bargerveen is een eeuwenoud hoogveengebied, een klein restant van het Bourtangermoeras of Bourtangermoor, want het strekte zich uit aan beide kanten van de grens. Nu is het gebied nog maar zo’n 2100 hectare groot, maar het Bourtangermoor liep in Oost-Groningen en Oost-Drenthe en het Emsland tientallen kilometers langs de grens. En werd met rust gelaten, omdat het een perfecte buffer was ter verdediging van het Nederlandse deel tegen de bisschoppen van Münster. Plaatsen als het vestingstadje Bourtange, Nieuweschans en Emmerschans getuigen van de militaire betekenis. Vanaf de 16e eeuw, maar waarschijnlijk op kleine schaal al eerder, is het veen ontgonnen. Turf was het bruine goud en het gebied werd ontsloten door kanalen, wijken en vaarten. Tot ver in de 20e eeuw werd turf gebruikt, niet alleen als brandstof, maar later vooral om potgrond van te maken of medicijnen. In Klazienaveen staat nog steeds een fabriek van Norit.
Hoogveen
Het resterende deeltje hoogveen is inmiddels in bezit van Staatsbosbeheer en die proberen het in stand te houden en uit te breiden. Om het veen te laten aangroeien moet de grondwaterstand hoog zijn en dat kost de nodige moeite. Er worden grote waterbuffers aangelegd en wanneer alles goed loopt groeit het veen met 1 millimeter per jaar weer aan. Het hoogveen wordt beschermd door dijkjes om het water in het gebied vast te houden. Al met al levert dat een spectaculair natuurgebied op met een grote diversiteit aan flora en fauna. Door de verschillende leefgebieden: veen, water, dijkjes, leven er ongelooflijk veel soorten libellen, vogels, vlinders en andere dieren. Twee soorten slangen, de adder en de gladde slang, zijn er thuis. Net als de verder zeldzame aardbeivlinder of vleesetende planten. Sinds een aantal jaren broeden er kraanvogels. Kortom: een succesverhaal.
Aardbeivlinder
Op zondag wandelen we met boswachter Erik Bloeming door een deel van het gebied vlakbij de boerderij van Staatsbosbeheer. Hij hoopt dat we de grauwe klauwier te zien krijgen, maar dat lukt niet. Wel komen we heel veel libellen en vlinders tegen, waaronder die zeldzame aardbeivlinder. Aan het eind van de wandeling zien we een roodbruin koekoekvrouwtje, ook geen alledaagse verschijning.
Het gebied wordt langzaamaan bekender bij toeristen en dat begint druk op het gebied te leggen. De brede fietspaden en de uitgebreide wandelmogelijkheden trekken niet alleen vogelaars en andere natuurliefhebbers, maar ook dagjesmensen uit Emmen en uit Duitsland. Vooral op zondag was het druk. Daarentegen kwamen we op vrijdagavond letterlijk niemand tegen op onze 5 kilometer lange wandeling door het gebied.
Turf, olie en windmolens
Deze omgeving is niet alleen het gebied van de veenontginning, ook andere energiebronnen hebben hun stempel gedrukt op zowel de Nederlandse als de Duitse kant. De naam Schoonebeek, het dorp ligt op een steenworp afstand van het Bargerveen, is onlosmakelijk verbonden met de oliewinning door de NAM. Jarenlang bepaalden jaknikkers het beeld totdat in Nederland gas gevonden werd. Een paar jaar geleden is de oliewinning opnieuw gestart, nu alleen niet meer met jaknikkers, maar met een modernere techniek. Aan Duitse kant wordt ook nog steeds olie gewonnen en nog steeds door jaknikkers. Op een fietstochtje aan de andere kant van de grens staan ze gewoon, knikkend hun werk doend, langs de weg. Net zo’n blik in het verleden is de turfwinning die aan Duitse kant nog steeds doorgaat, nu inderdaad voor potgrond. Het Emsland Moormuseum probeert een beeld te geven van de geschiedenis van het gebied aan Duitse zijde. Met wisselend succes wat ons betreft (ga niet met het treintje mee…).
Het is een interessant gebied. Onbekend, maar met een rijke, afwisselende natuur en een boeiende geschiedenis. Op bescheiden schaal geeft het een beeld van de energievoorziening van de afgelopen eeuwen: turf, olie en vlak over de grens in Duitsland een windmolenpark. Waar geprobeerd wordt het verleden, het hoogveen, terug te laten keren en waar tegelijk aan een aantrekkelijk toeristisch gebied wordt gebouwd.
Geef een reactie